Synclera bleusei Oberthür, een vergeten soort binnen de Europese fauna (Crambidae)

Gepubliceerd op 12 mei 2011 door Tymo S.T. Muus
 
Het komt zelden voor dat soorten microlepidoptera voor het eerst worden gevonden in Nederland en daarmee nieuw zijn voor het continent. Logisch, want Nederland ligt ook vrij centraal tussen twee 'grootmachten' met veel oplettende onderzoekers die de soorten sneller vinden dan wij. Maar ook dit maal geen nieuwe soort voor het continent van Nederlandse bodem. Na de vele nieuwvondsten van soorten uit zuidelijke delen van het land (en soms ook Groot-Brittannië!) volgt er wéér een nieuwkomer. Al dan, niet helemaal, een vergeten nieuwkomer...

Een nieuwe soort voor Europa

Een veelkleurige getekende schoonheid, de crambide (lichtmot) die kort na de kerstdagen (tussen 28 en 29 december 2010) op uv-licht gevangen werd op de Canarische Eilanden, bleek nog even onbekend. Een gedetailleerde opname van het materiaal werd gestuurd naar Jan Asselbergs, gespecialiseerd in de palearctische lichtmotten. Hoewel hij meer bezig is met de Pyralidae en minder met zulke crambiden wist hij snel te vertellen dat het ging om Synclera bleusei. De soort toont enkele verwantschap met de andere soorten uit dit geslacht, in Europa komt er maar één voor die af en toe wordt geïmporteerd, namelijk S. traducalis (Zeller). In tegenstelling tot deze laatste soort komt S. bleusei praktisch niet voor in determinatiewerken en dus kwam Asselbergs met een kopie uit het oorspronkelijke werk van Oberthür (1888) aanzetten waar een tekening van de soort in stond. Onmiskenbaar.

De soort komt niet voor in recente journals en publicaties van Europese bodem. De soortnaam schijnt wel te wisselen, Vegliante (2011) introduceert zo een nieuw genus Hypotia Zeller, andere synonieme genera zijn Cledeobia en Nymphula (Oberthür, 1888; Rothschild, 1915). Onderzoek in de toekomst zou een juiste plaatsing moeten uitwijzen.

Diagnostiek

De andere soort is S. traducalis en is bekend uit Bulgarije en Zweden (Karsholt & Van Nieukerken, 2011), verder ook het Midden-Oosten en Cyprus, de vondst uit Zweden betreft een importsoort gedaan in oktober 1998 op Gotland (Swensson, 1999). Beide soorten zijn hetzelfde qua formaat. De eerste volledige middenband bij S. bleisei is vrij recht, maar loopt spits toe in het midden, bijna brilvormig, bij S. traducalis. De tekening is verder afwijkend, zo is ook de tweede band bij S. bleusei ononderbroken maar bij S. traducalis eenvoudigerwijs een vlek die niet de onderrand raakt en bovendien speervormig is. De laatste vlek is spits en omringd door andere witte schubben bij S. traducalis en niet te vergelijken met de mooie smalle band die rond uitloopt bij S. bleusei. In Afrika komen nog enkele verwante soorten voor, evenals in Midden- en Zuid-Amerika.


Synclera bleusei (coll. T. Muus)

Vergeten?

De soort komt niet voor in de publicatie van Karsholt & Razowski (1996) en bewerking hiervan, FaunaEuropaea (Karsholt & Van Nieukerken, 2011). Het is voor de hand liggend dat een soort beschreven uit Algerije ook in Europa voor moet komen: en inderdaad, Rebel (1906) vermeldt de soort ook van Tenerife, op de Canarische Eilanden van Spanje. De soort is verder bekend uit Marokko en Jordanië. De soort komt nog steeds op de Canarische Eilanden voor, maar binnen de vakantiegangers naar deze eilanden binnen de Snellen kring ging er geen lichtje branden. Willy de Prins herkende de soort wel en schijnt hem er vaker gezien te hebben. Daar de soort niet bekend is van Fuerteventura, is deze nieuw voor dit eiland.
Hoogstwaarschijnlijk kent de soort een breder verspreidingsgebied langs de meditterane regio en is het nuttig om op de soort te letten. Ook over de biologie valt nog veel te ontdekken, aangezien verwante soorten op de wegedoornachtige Zizyphus leven, kan deze soort ook bij verwante planten te vinden zijn. In ieder geval geven de meest recente vondsten er alle reden toe, om de soort eervol te introduceren op de Europese lijst.

Literatuur

Karsholt, O. & Nieukerken, E.J. van (eds.) (2011). Lepidoptera, Moths,
Fauna Europaea version 2.4. http://www.faunaeur.org/
Karsholt O & Razowski J (eds.) (1996). The Lepidoptera of Europe. A
distributional checklist. Apollo Books.
Oberthur, C. (1888). ?Lepidopteres d'Algarie? Études d'Entomologie, Rennes 12: 1-44, pls. 1-7.
Rebel, H. (1906). Fünfter Beitrag zur Lepidopterenfauna der Kanaren. Annalen des k. k. Naturhistorischen Hofmuseums 21 (1): 22-44.
Rothschild, L. W. (1915): Lepidoptera of the M'zab country, south Algeria, collected by Dr. Ernst Hartert and Carl Hilgert in 1914. - Novitates Zoologicae, London 22: 228-243.
Svensson, I. (1999). Anmärkningsvärda fynd av småfjärilar (Microlepidoptera) i Sverige 1998. - Ent. Tidskr. 120(1-2): 23-35.
Vegliante F. (2011), Spilomelinae Europe, in: Nuss et al. 2003-2011: Global Information System on Pyraloidea. - www.pyraloidea.org

[Synclera bleusei Oberthür, a forgotten species at the European fauna (Crambidae), Microlepidoptera.nl - 2011.]


Categorie: Buitenland | Terug naar nieuwsoverzicht | Ouder | Nieuwer


 
 
 
  © All content copyright www.microlepidoptera.nl and allied photographers.